Tekenbeet: Verwijder een teek binnen 24 uur!

Wat zijn teken?

Teken zijn achtpotige, bruine/zwarte spinachtige beestjes die leven van het bloed van mensen en dieren. Wanneer teken niet volgezogen zijn met bloed, zijn ze nauwelijks groter dan een speldenknop. Wanneer de teek bloed opzuigt, zwelt de teek langzaam op tot een bruin-zwart of grijzig bolletje en kunnen ze wel tot 1 cm groot worden. Wanneer een teek bloed zuigt, verankert hij zich in de huid waardoor hij blijft zitten. Na enkele dagen laat de teek vanzelf los.

Circa 20% van de teken in Nederland is besmet met de bacterie die de ziekte van Lyme kan overdragen. De besmetting wordt overgedragen door het speeksel van de teek en duurt minimaal 24 uur. Het zo snel mogelijk verwijderen van teken na de tekenbeet vermindert het risico op overdracht van teek gerelateerde aandoeningen.

Wat is de ziekte van Lyme?

De ziekte van Lyme is een ziekte die ontstaat door besmetting met de Borellia burgdorferi bacterie, die via een tekenbeet kan worden overgebracht. De overdracht van deze bacterie op de mens duurt enige tijd en vindt veelal tussen de 24 en 78 uur plaats. Na enkele dagen komen de bacteriën in de lymfe en bloedbaan terecht, waardoor ze zich verspreiden over het gehele lichaam. Bij zo’n driekwart van de besmette mensen ontstaat binnen 2 tot 4 dagen een rode plek die na verloop van tijd uitbreidt tot een bleekrode ring van ongeveer 15 cm groot met in het midden een lichte kleur.

De ziekte van Lyme heeft verschillende verschijningsvormen, klachten en symptomen. Raadpleeg voor meer informatie over deze ziekte een arts.

In welke periode komen teken voor?

Teken komen het gehele jaar voor, maar zijn het meest actief van maart tot en met oktober. De meeste tekenbeten vinden dan ook met name in deze periode plaats. Teken kunnen ook in de winter actief zijn, vooral wanneer de temperatuur boven de 7°C ligt.

Jaarlijks worden in Nederland een miljoen mensen door een teek gebeten. In de warmere landen zijn teken overal te vinden en zijn ze het gehele jaar door actief.

Waar bevinden teken zich?

Teken komen voor in bos- en grasrijke gebieden, duinen en tuinen en bevinden zich in hoog gras of in struiken. Teken zitten laag bij de grond, kunnen niet springen of vliegen en vallen niet uit bomen zoals vaak beweerd wordt. Vanuit de struiken of het gras kruipen ze op voorbijgangers zoals dieren en mensen, die ze detecteren door middel van de uitgestraalde lichaamswarmte, kooldioxide en geuren. Teken nestelen zich bij voorkeur in warme huidplooien, zoals de oksels, liezen, knieholtes en de bilspleet. Bij kinderen nestelen ze zich vaak ook op het hoofd, achter de haargrens en achter de oren. Na nesteling zuigen ze zich vast in de huid.

Hoe herken ik een tekenbeet?

Bij een tekenbeet lijkt het net of er een heel klein zwart puntje op de huid zit, dat groter zal worden naarmate de teek zich volzuigt. Tekenbeten zijn vaak pijnloos, waardoor ze niet snel worden opgemerkt.

Zoals bij de meeste insectenbeten, ontstaat op de plaats van de beet een rood vlekje, dat meestal niet groter wordt dan 1 of 2 cm en binnen twee weken verdwijnt. Bij een tekenbeet is het raadzaam om de plek van de beet minimaal drie maanden goed in de gaten te houden. Mocht er een rode of blauwrode vlek of ring rondom de plek van de beet ontstaan, dan kan het zijn dat u de ziekte van Lyme heeft opgelopen en dient u direct naar de huisarts te gaan.

Bezoek ook een huisarts in de volgende gevallen:

Wanneer het niet lukt om te teek te verwijderen; bezoek dan dezelfde dag de huisarts of de huisartsenpost, zodat de teek binnen 24 uur na de beet verwijderd kan worden.
Als je een teek hebt verwijderd die waarschijnlijk al 24 uur of langer in de huid heeft vastgezeten; of wanneer je twijfelt over hoe lang de teek in de huid heeft vastgezeten.
Wanneer je je binnen drie maanden na een tekenbeet grieperig gaat voelen met koorts, hoofdpijn, spierpijn en vermoeidheid.
Wanneer je lang na een tekenbeet dubbel gaat zien of een scheef gezicht krijgt.
Wanneer je lang na een tekenbeet pijn, tintelingen of minder kracht in de arm of been hebt.
Wanneer je lang na een tekenbeet één of meer dikke en pijnlijke gewrichten krijgt, meestal aan de armen of benen.

Hoe kan ik teken het beste verwijderen?

Wanneer je gebeten bent door een teek dien je deze teek binnen 24 uur te verwijderen. Dit kan je het beste doen met HeltiQ Teekweg. Voor verwijdering van de teek is het belangrijk dat er geen alcohol, jodium, olie of andere middelen worden gebruikt om de teek te verdoven. Bewerk een teek ook nooit vooraf en druk hem ook niet plat! Lees hier hoe je teken verwijdert met HeltiQ Teekweg.

Hoe voorkom ik tekenbeten?

Om tekenbeten te voorkomen kan je in bos- en grasrijke gebieden het beste op de wandelpaden blijven en hoog gras en struiken zoveel mogelijk vermijden. Kleding met lange mouwen en broekspijpen in de sokken geven ook bescherming tegen tekenbeten.

Schud kleding uit na een dag in de natuur om eventuele aanwezige teken in de kleding te verwijderen en elkaar extra te controleren op de aanwezigheid van teken na een wandeling door een bos- of grasrijk gebied of na het buitenspelen. Daarnaast is het verstandig altijd HeltiQ Teekweg, HeltiQ Tekenpincet en/of HeltiQ Tekenkaart mee te nemen in de rugzak.

HeltiQ, jouw eerste hulp